Yaklaşık 400 yıl önce “Bilgi Güçtür” diyen İngiliz filozof Francis Bacon çok haklıydı. Çünkü 1561 ve 1626 yılları arasında yaşayan Francis Bacon’ın bu savı, modern bilimsel yöntemin doğmasına neden olmuştu. Aynı zamanda bir devlet adamı ve hukukçu olan Francis Bacon, döneminin düşünürlerini içe kapanık oldukları için suçluyor, dış gerçekliklerden uzak olmalarından yakınıyordu. İşte günümüzün ticaret stratejilerinin özünü de Bacon’ın bu anlayışı oluşturuyor: “Bilgi en büyük güçtür”. Dış gerçekliği görme yetisine sahip ve analiz gücü olan işletmeler, bilgiyi olumlu bir şekilde kullanarak hayatta kalabiliyor. Dolayısıyla pazarlama stratejileri gücünü bilgiden alıyor.
Dijital Pazarlama Stratejileri: Dönem Farklı Yöntem Aynı
Modern bilimin temelini atan düşünceler, ticarette de geçerli. Geleneksel pazarlama stratejileri, yerini dijital pazarlama yöntemlerine bıraksa da bilgi önemli bir güç olmaya devam ediyor. Dolayısıyla bilgiye ulaşan ve bilgiyi analiz etmesini bilen her zaman kazanıyor. “Bilgi, insanların en önemli sermayesidir.”
Bilginin erdemi son derece önemli ancak nasıl bir bilgiden bahsetmek gerekir? Pazarlama ilkelerini ilk kez ortaya atan Jerome McCarthy de bilgiden bahsediyordu ancak McCarthy’nin bahsettiği bilgi biraz daha farklıydı:
- Pruduct (ürün)
- Price (fiyat)
- Place (yer)
- Promosyon (tutundurma)
Bu maddeler dijital pazarlama stratejileri tarihinde 4P kavramı olarak bilinir. Amerikan pazarlama profesörü Jerome McCarthy tarafından literatüre kazandırılan 4P ilkeleri, pazarlamanın temel bileşenleridir. Ancak bir süre sonra bu ilkelerin yetersiz olduğu ortaya çıkmış ve pazarlama dünyasında 4B ilkeleri, 4C ilkelerine evrilmiştir.
Pazarlamanın 4C’si Nedir?
- Costumer Value
- Costumer Cost
- Costumer Convenience
- Costumer Communication
Yukarıdaki maddeler de pazarlamanın 4C’sidir. Günümüzde uygulanan pazarlama stratejileri 4C ilkeleri üzerine kuruludur. Peki, 4C’nin 4B’den farkı ne? Odağına costumer/müşteriyi almasıdır. 4C ilkeleri ile müşteriler, pazarlama iletişiminde en değerli konuma yükselmiştir. Dolayısıyla 4C pazarlama ilkeleri doğru fiyatlandırma, müşteri memnuniyeti ve geri bildirim gibi unsurları ön plana çıkarmıştır.
Pazarlamanın Geleceği: Tüketici Bilgisi
Pazarlama 4B modelinde planlama süreci ön plandayken, 4C modelinde tüketiciler ön plandadır. Aslında pazarlama stratejileri modellerinde meydana gelen değişim, tesadüfi ya da şans eseri değildir. Çünkü hiçbir işletme, müşterileri olmadan hayatta kalamaz. Bir işletmenin yaşayan bir organizasyon olarak varlığını sürdürmesi için müşterilere ihtiyacı vardır. Çünkü müşterisi olmayan bir işletmenin satış yapamayacağını ve kendi kendini imha etmekten başka bir seçeneği olmadığını hatırlatalım.
Dolayısıyla her işletmeyi başarılı hale getiren temel unsur müşterileridir. Bu bakımdan müşteri odaklı bir yaklaşım her organizasyonun olmazsa olmaz şartıdır. Peki, müşteri odaklı faaliyet nasıl gerçekleştirilir? Müşteri odaklı olmak isteyen bir işletme ne yapmalıdır?
- Tüketiciyi Anlamak
Her işletme, belli bir kitleye hitap eder. İşletmelerin hitap ettiği potansiyel müşteriler, o işletmenin hedef kitlesidir. Doğru kitle ile iletişime geçmek isteyen işletmeler öncelikle hedef kitle analizi yapmalıdır. Hedef kitle analizi de tüketiciyi anlamaktan geçer. Tüketicileri anlayan ve müşterileri hakkında doğru bilgi sahibi olan işletmeler, müşteri odaklı faaliyet gösterebilir.
- Geri Bildirim
Tüketiciyi anlayıp doğru bir hedef pazar tespitinin ardından geri bildirim almak gerekir. Çünkü geri bildirim, yapılan faaliyetin nasıl olduğunu ve iş planlarının kalitesini ortaya koyar. Geri bildirim, müşteri memnuniyetini gösterir. Bu bakımdan her işletme farkı yöntemlerle müşterilerinin nabzını tutmalıdır. İşletmeler basit bir anket çalışması uygulayarak müşterilerinin fikir ve düşüncelerini hemen öğrenebilir.
- Doğru İçerik Doğru Mesaj
Pazarlamanın geleceği müşteri memnuniyetinde gizlidir. Müşteri memnuniyeti oluşturan işletmeler, pazarlama iletişiminde başarılı olur. Müşteri memnuniyeti için en önemli kriterlerden biri de doğru içeriktir. Müşterilerine doğru içerik sunan işletmeler, daha çok ilgi çeker. Çünkü Bill Gates’in dediği gibi “Content Is King”
- Beklentileri Karşılamak
Pazarlama stratejilerinin en önemli amacı müşteri beklentilerini karşılamaktır. Beklentileri karşılayan işletme ve organizasyonlar memnuniyet oluşturabilir. Dolayısıyla satışlarını arttırır. Bu bakımdan müşteri memnuniyeti oluşturmak için ihtiyaçlar dahilinde beklentileri karşılamak gerekmektedir.
- Dijital Pazarlama ve Stratejileri
Pazarlamanın kalbi artık dijitalde atıyor. Dijital platformlar markaların reklam ve kampanyalarını duyurmak için ilk tercih ettiği mecralar olmaya başladı. Dijital platformlar ürün ve hizmet tanıtımında fayda sağlamanın yanında müşteri memnuniyeti konusunda da son derece başarılı. Sosyal medya yorumları ve dijital iletişim seçenekleri her markaya müşteri memnuniyeti hakkında bilgi vermektedir.
Pazarlamanın Altın Anahtarı
Her işletmenin müşteri memnuniyeti üzerinde önemli durması gerekiyor. Çünkü 4C pazarlama modeline uyum sağlayan işletmeler pazarlama süreçlerinde başarılı olabiliyor. Pazarlamanın geleceğine bakarsak dijital medya çok daha önemli bir araç haline gelecek. Dolayısıyla dijital medya stratejilerini ve müşteri memnuniyetini geliştiren işletmeler, pazarlama iletişiminde her zaman daha çok başarılı olmaya hak edecek diyebiliriz.
